Ośmiornice (Octopoda) – rząd drapieżnych głowonogów (Cephalopoda) z podgromady płaszczoobrosłych (Coleoidea), obejmujący gatunki o zwartym ciele i 8 ramionach spiętych błoną. Zamieszkują wyłącznie morza pełnosłone, zwłaszcza rejony raf koralowych. Występują zwykle w płytkich wodach, ale znane są gatunki głębokowodne i pelagiczne. Vulcanoctopus hydrothermalis żyje w pobliżu kominów hydrotermalnych. Ośmiornice pojawiły się w kredzie. Znanych jest około 250 gatunków współcześnie żyjących. Wiele z nich ma istotne znaczenie gospodarcze. Żywią się rybami i skorupiakami.